Wat zijn Galstenen?

De gal in de galblaas kan soms te lang opgeslagen worden. Dit zorgt ervoor dat de galvloeistof begint in te dikken. Wanneer dit indikken van de galvloeistof blijft plaatsvinden, ontstaan er galstenen. Dit is een heel klein beetje te vergelijken met bijvoorbeeld lava in een vulkaan welke eerst vloeibaar is, maar vervolgens langzaam steeds dikker wordt wanneer het niet meer beweegt, totdat het stolt tot een steen.

Galstenen kunnen in allerlei verschillende vormen en groottes voorkomen. Soms zijn galstenen niet groter dan een zandkorrel, en soms kunnen zo groot worden als een kastanje. Mensen kunnen er slechts één hebben, of de hele galblaas kan vol zitten met galstenen. Als laatste kunnen de galstenen zowel in de galblaas zelf zitten, als in de galweg naar de dunnen darm toe.

Er bestaan drie soorten galstenen:

1. Cholesterolstenen vormen ongeveer 75% van alle galstenen bij mensen in ons deel van de wereld. Ze bestaan uit cholesterol en zijn vaak gelig of groenig van kleur. Deze galstenen kunnen zowel in de galblaas, als in de galweg voorkomen.
2. Zwarte pigmentstenen vormen ongeveer 25% van alle galstenen. Deze soort galstenen zitten enkel in de galblaas en bestaan uit bilirubine, dat ontstaat na de afbraak van rode bloedcellen. Zwarte pigmentstenen zijn ontzettend hard. Ze komen voor bij mensen met meer dan normale hoeveelheden bilirubine, als gevolg van een verhoogde bloedafbraak of een stofwisselingsstoornis.
3. Bruine pigmentstenen zien eruit als een soort slijk en zijn erg zacht. Deze soort galstenen komen enkel voor in de galweg. Ze komen vooral voor bij oudere mensen die vroeger een ingreep aan de galwegen hebben gehad. Na die operatie zijn bacteriën uit de darm in de galweg gekomen. Deze bacteriën zijn onschadelijk, maar produceren enzymen, die sommige galbestanddelen afbreken en op termijn de bruine galstenen laten ontstaan.

Verschillende oorzaken waardoor galstenen ontstaan

Er zijn verschillende oorzaken waardoor galstenen kunnen ontstaan. Zo kan een verstoring van het chemische evenwicht in de gal ervoor zorgen dat er galstenen ontstaan. In de gal zitten namelijk bestanddelen die juist zorgen voor de vorming van galstenen, en bestanddelen die juist de vorming van galstenen tegen gaan. De balans tussen deze chemische bestanddelen is erg complex en ingewikkeld, een verstoring hiervan kan zorgen dat er sneller galstenen gevormd kunnen worden.

Cholesterol is een tweede oorzaak waardoor galstenen ontstaan. Zoals je misschien hier al hebt gelezen, produceert de lever de gal. De levercellen die dit produceren bevatten van nature cholesterol. De hoeveelheid in de cellen moet altijd gelijk blijven. Wanneer er teveel cholesterol wordt geproduceerd, moet dit worden afgevoerd. Dit doet de lever via de galvloeistof. Het teveel aan cholesterol komt zo in de galblaas terecht. In de galblaas slaat de cholesterol neer in de vorm van zeer kleine kristallen. Deze kristallen kunnen vervolgens samenklonteren en één of meerdere galstenen vormen.